پتانسیل روانگرایی در جنوب تهران ناشی از رخداد زلزله

گستره تهران که در کوهپایه های جنوبی البرز مرکزی قرار گرفته است، و شمالی ترین فرونشست ایران مرکزی به حساب می آید. کوه‏های البرز شمال تهران متشکل از یک سری از چین‏ها و راندگی‏های شرقی-غربی است که از مرکز البرز به سمت خارج (شمال و جنوب) رانده شده‏اند.از لحاظ توپوگرافی دشت تهران، دشتی است با شیب ملایم از شمال به جنوب که بوسیله بلندی‏ها و فرونشست های خاوری - باختری به بخش های گوناگون تقسیم می شود.تهران بر روی رسوبات آبرفتی واقع شده است. از دیدیگاه ژئوتکنیکی این رسوبات دارای تنوع زیادی می باشد که به طور کلی قسمت شمالی شهر تهران،رسوبات درشت دانه با جورشدگی خوب و در قسمت جنوبی شهر تهران رسوبات ریز دانه با جورشدگی ضعیف را شامل می شود.بررسی های نوزمین ساختی نیز حاکی از فعالیت و پویایی منطقه البرز بوده و بررسی دیرینه لرزه شناسی بر روی برخی از گسل های منطقه موید فعالیت های لرزه زا در طی عهد حاضر است؛ بررسی ها نشان می دهد که تهران در یک رژیم فشاری با راستای تنش n40e و ساختارهای فعال با راستای شرقی – غربی، سازوکار کانونی زمین لرزه ها عمدتا از نوع معکوس چپگرد خواهد بود. راستای تنش اصلی حاکم بر اساس لرزه خیزی و حل مکانیزم کانونی زمین لرزه ها نیز بیانگر کوتاه شدگی مورب لغز چپگرد در پهنه البرز مرکزی است.گسل های محدوده شهر تهران از دو دیدگاه پتانسیل ایجاد زلزله و یا گسلش سطحی قابل بررسی می باشند. گسل های فرعی و کوتاه از نظر پتانسیل ایجاد زلزله معمولا فاقد اهمیت به شمار میروند مگر آنکه با گسل های بزرگ و بنیادی منطقه در ارتباط باشند که در این حالت نیز پتانسیل ایجاد زلزله آنها تابعی از گسل اصلی خواهد بود.به طور کلی میزان زلزله محتمل بر اساس دوره بازگشت 475 ساله در محدوده این کلان شهر بین 7 تا 9 و شتاب سطحی (pga) بین g4/0 تا g6/0 می باشد که در قسمت جنوبی تهران شتاب pga بیشتر از بخش شمالی شهر محاسبه شده است.در این تحقیق جهت پهنه بندی پتانسیل روانگرایی از روش پهنه بندی درجه سه و یا مطالعات بزرگ مقیاس استفاده شده است و منطقه در شرایط بارگذاری لرزه ای به چهار محدوده از نظر پتانسیل روانگرایی تقسیم شده است.با توجه به تحلیل های صورت گرفته عمدتا قسمت های مرکزی، جنوبی و جنوب شرقی تهران نسبت به سایر مناطق دارای پتانسیل بیشتری برای روانگرایی می باشد.